Değişim Liderliği ve Organizasyonu Etkileyen Temel Dış Değişimsel Boyutlar: İzmir İlinde Bir Araştırma
Author :
Abstract
Bu araştırmanın temel amacı, çalışanların algıları çerçevesinde, organizasyonu etkileyen dış çevresel değişimlerin yöneticilerin sahip olması gereken değişim liderliği niteliklerine etkisinin belirlenmesidir. Bu çerçevede hazırlanan anket, Nisan 2022– Eylül 2022 tarihleri arasında enerji sektörlerinde yer alan 413 bireye (yönetici, diğer) yüz yüze ve online olarak uygulanmıştır. Faktör analizleri bulguları sonucunda, “temel değişim liderliği niteliği”, “dış çevresel profil” ve “pazara yönelik; koşullar, aktörler ve entegrasyonlar” şeklinde üç faktör oluşmuştur. Katılımcılar üç faktörü de ileri düzeyde önemsemektedirler. Faktörler arasında pozitif yönde orta ve yüksek düzeyde korelasyonlar belirlenmiştir. Ayrıca, yapısal eşitlik modeline göre, “Dış çevresel profil” ile “pazara yönelik; koşullar, aktörler ve entegrasyonlar” yüksek düzeyde etkileşim içindedir. Bunun yanı sıra, “dış çevresel profil”, “temel değişim liderliği niteliğini” önemli düzeyde etkilemektedir. Diğer taraftan, “pazara yönelik; koşullar, aktörler ve entegrasyonların” ise, “temel değişim liderliği niteliğini”etkileme düzeyinin önemsiz olduğu da belirlenmiştir.
Keywords
Abstract
The main purpose of this research is to determine the effect of external environmental changes affecting the organization on the changeable qualities that managers should have, within the framework of employees' perceptions. The questionnaire prepared within this framework was applied to 413 individuals (manager and other) in the energy sectors face-to-face and online between April 2022 and September 2022. As a result of the factor analysis findings, “basic change leadership quality”, “external environmental profile” and “market oriented; conditions, actors and integrations”. Participants attach great importance to all three factors. Positive moderate and high correlations were determined between the factors. In addition, according to the structural equation model, “External environmental profile” and “market oriented; conditions, actors and integrations” are highly interactive. In addition, the "external environmental profile" significantly affects the "basic change leadership quality". On the other hand, “market oriented; conditions, actors and integrations”, the level of influencing the “basic change leadership quality” was also determined to be insignificant.
Keywords
- 1. Aksu, A., İlköğretim Okullarında Vizyoner Liderlik. New World Sciences Academy, 4(2), 2009: 476-485.
- 2. Amabile, T. M., Barsade, S. G., Mueller, J. S., Staw, B. M. (2005). “Affect and creativity at work”. Administrative Science Quarterly, 50(3), 367–403.
- 3. Avolio, B. J., Bass, B. M., Jung, D. I., Re‐Examining The Components Of Transformational And Transactional Leadership Using the Multifactor Leadership, Journal of Occupational and Organizational Psychology, 72(4), 1999: 441–462.
- 4. Bandura, Albert, Social Foundations of Thought and Action. Englewood Cliffs, Prentice-Hall, New Jersey, 1986.
- 5. Barutçugil, İsmet, Stratejik Yönetim, Kariyer Yay., İstanbul, 2013.
- 6. Bass, B. M. ve Riggio, R. E., Transformational Leadership (2nd ed.), Psychology Press., 2005.
- 7. Budak, G. ve Budak, G., İşletme Yönetimi, Barış Yayınları, İzmir 2010.
- 8. Conger, J. A., Leadership: The art of empowering others”. Academy of Management Perspectives, 3(1), 1989: 17-24.
- 9. Costley, D. L. ve Todd, R., Human Relations in Organizations, West Publishing Company, USA, 1991.
- 10. Celep, C., Dönüşümsel Liderlik, Anı Yayıncılık, Ankara, 2004.
- 11. Daft, R., L. , Organization Theory and Design, Sout-West College Publishing, Seventh Edition, USA, Ohio, 2001.
- 12. Dess, G.G. ve Miller, A., Strategic Management, McGraw Hill, New York, 1993.
- 13. Doğan, S.,Vizyona Dayalı Liderlik. Philip & Richard’s İnsan ve İş Kaynakları Danışmanlığı Yayınları, Seçil Ofset, İstanbul, 2001.
- 14. Erarslan,D. Liderlikte Post-Modern Bir Paradigma: Dönüşümcü Liderlik,Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi,2011:20
- 15. Dinçer, Ö., Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası, Beta Yay., İstanbul, 2003.
- 16. Erçetin, Ş. (2000). Lider Sarmalında Vizyon (2.Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- 17. Erkuş A. ve Günlü E., Duygusal Zekanın Dönüşümcü Liderlik Üzerine Etkileri, İşletme Fakültesi Dergisi, 9(2), 2008: 187-209.
- 18. Eren, E.,Yönetim ve Organizasyon, Beta Yay., İstanbul, 1993.
- 19. Frese, M., Fay, D., Hilburger, T., Leng, K., & Tag, A., The Concept Of Personal İnitiative: Operationlization, Reliability And Validity In Two German Samples, Journal of Occupational and Organizational Psychology, 70(1), 1997: 139–161.
- 20. Garvin, A., D., Building A Learning Organization, Harvard Business Review, July-August, 1993: 78-91.
- 21. Gedik, Y., Dönüşümsel ve İşlemsel Liderlik,Uluslararası Liderlik Çalışmaları Dergisi:Kuram ve Uygulama, 3(2), 2020: 19 – 34.
- 22. Gibson, James L., Ivancevich, John M, Donnely, James H., Organizations: Behavior Structure Processes, Irwin McGraw Hill, USA, 1997.
- 23. Gill, R., Change Management or Change Leadership?, Journal of Change Management, 3(4), 2022: 307–318.
- 24. Genç, N. ve Halis, M., Kalite Liderliği, Timaş Yayınları, İstanbul, 2006.
- 25. George, J. M. ve Zhou, J., When Openness To Experience And Conscientiousness Are Related To Creative Behavior: An İnteractional Approach, Journal of Applied Psychology, 86(3), 2001: 513.
- 26. George, J. M., ve Jones, G. R., nderstanding and Managing Organizational Behavior, (6. ed.), Upper Saddle River: Prentice Hall, New York San Francisco, 2012.
- 27. Gruber, H. E. ve Davis, H. E. 1988. Inching our Way up Mount Olympus: The Evolving Systems Approach to Creative Thinking.” In R.J. Sternberg, Ed. The Nature of Creativity. New York: Cambridge.
- 28. Hitt, M. A., Ireland, R. D., R. E. Hoskisson, Strategic Management: Concepts & Cases, Competitiveness, and Globalization, 8th Edition, South-Western, 2009.
- 29. Hoffman, B. J., Bynum, B. H., Piccolo, R. F., & Sutton, A. W., Person-Organization Value Congruence: How Transformational Leaders Influence Work Group Effectiveness. Academy of Management Journal, 2011: 779
- 30. Jago, A. G., Leadership: Perspective in Theory and Research, Management Science, 28(3), 1982: 315-336.
- 31. Kotter, John and Cohen, Dan, Real-Life Stories of How People Change Their Organizations The Heart of Change, Soundwiev Executive Book Summaries, 24(11), USA, 2002: 1-8.
- 32. Leithwood, K. & Jantzi, D. (2006). Transformational School Leadership for Large-scale Reform: Effects on Students, Teachers, and their Classroom Practices. School Effectiveness and School Improvement, 17(2), 201
- 33. Lunenburg, Fred C., Leadership versus Management: A Key Distinction—At Least in Theory, International Journal of Management, Business, and Administration, 14(1), 2011: 1-4.
- 34. Maxwell, J. C., İçinizdeki Lideri Geliştirmek, (Çev.: Selim Yeniçeri), Beyaz Yayınları, İstanbul. 1998.
- 35. McMurray, A. J., Pirola‐Merlo, A., Sarros, J. C., Islam, M. M., Leadership, Climate, Psychological Capital, Commitment, and Wellbeing in a Non‐Profit Organization, Leadership and Organization Development Journal, 31(5), 2010: 436- 457.
- 36. Meriwether, C. ve Duyar, İ. (1997). Okul Yönetimi. Ankara: YÖK/Dünya Bankası Milli Eğitimi Geliştirme Projesi Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi Dizisi.
- 37. Miller, Alex ve Dess, Gregory G., Strategic Management, The McGraw-Hill, Inc., USA, 1996.
- 38. Mintzberg, H.,ve Waters, J. A., Of Strategies, Deliberate and Emergent, Strategic Management Journal, 6, 1985: 257-272.
- 39. Mintzberg, H., The Nature of Managerial Work, Harper & Row., New York, 1973.
- 40. Newstrom, J. W. ve Davis, K., Organizational Behavior: Human Behavior at Work, McGraw Hill, USA, 1997.
- 41. Özmutaf, N.M., Örgütlerde Bireysel Performans Unsurları ve Çatışma, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 8 (2), 2007: 41- 60.
- 42. Özmutaf, N.M., Çağdaş Yönetici Nitelikleri ve Yönetsel Konular, Detay Yay., Ankara, 2019.
- 43. Pagon, M., Banutai, E. ve Bizjak. U., Leadership Competencies for Successful Change Management, A Preliminary Study Report, University of Maribor, Slovenia, 2008: 1–25.
- 44. Prochaska, J. O. ve Velicer, W. F., The Transtheoretical Model Of Health Behavior Change, American Journal of Health Promotion 12(1), 1997: 38-48.
- 45. Porter, E.M., How Competetive Forces Shape Strategy, HBR, March-April, 1979.
- 46. Rafferty, A. E. ve Griffin, M.A., The Sage Hanbook of Organizational Change, Organizational Behavior, Editors: Julian Barling ve Cary L. Cooper, Volum I, Sage Publitions Ing., London, 2008.
- 47. Riggio, R. E., Endüstri ve Örgüt Psikolojisine Giriş, Çev: Belkıs Özkara, Nobel Yay., Ankara, 2014.
- 48. Sağlam, M., Örgütsel Değişme, TODAİE Yayınları, Yayın No. 185, Ankara, 1979.
- 49. Schuler, Randall S., The Internationalization of Human Resource Management, Journal of International Management, 6, 2000: 239-260.
- 50. Yazıcı, S., Öğrenen Organizasyonlar, Alfa Yayınları, İstanbul, 2001.
- 51. Yeniçeri, Özcan, Örgütsel Değişmenin Yönetimi, Nobel Yayınları, Ankara, 2002.
- 52. Sabuncuoğlu, Z. ve Tüz, M., Örgütsel Psikoloj Alfa Yayınları, Bursa, 1998.
- 53. Simola, Sheldene K. & Barling, Julian & Turner, Nick. “Transformational Leadership and Leader Moral Orientation: Contrasting an Ethic of Justice and An Ethic of Care”, The Leadership Quarterly, 21, 2010, 179–
- 54. Wing, R. L., Strateji Sanatı, (M. S. Denker, Çev.). Sharifah M. Alsagoff, Bursa, 1991.
