Author :
DOI : 10.26449/sssj.471
Year-Number: 2018-15
Language : null
Konu :
Abstract
Bu çalışmanın amacı öğretmenlerin etik liderlik algısının, örgütsel adalet algısına etkisinde örgüte duyulan güvenin aracılık etkisini belirlemektir. Araştırmanın evrenini 2017-2018 yılı güz yarıyılında Gaziantep’in Şehitkâmil ilçesinde çalışan öğretmenler oluşturmaktadır. Araştırmada örneklem, evren içinden kolayda örnekleme yöntemi ile seçilen ve araştırmaya katılmayı kabul eden öğretmenlerden oluşturulmuştur. Çalışmanın verileri, öğretmenlerin etik algılarını, örgütsel güven algılarını ve adalet algılarını tespit edebilmek için 3 farklı ölçme aracı kullanılarak elde edilmiştir. Bu veriler SPSS 23 programında (betimsel istatistikler, normallik analizleri, faktör analizleri, regresyon analizi ve ayrıca örgütsel güvenin aracılığını tespit edebilmek için Sobel testi) analiz edilmiştir. Çalışmanın sonucunda, etik liderliğin, örgütsel adalet üzerindeki etkisinde örgütsel güvenin kısmi aracılık rolü olduğu tespit edilmiştir.
Keywords
Abstract
The purpose of this study is to determine the effect of the ethical leadership perception of the teachers on the organizational trust in the influence of organizational justice. The universe of the research is composed of the teachers working in Şehitkâmil district of Gaziantep in the fall semester of 2017-2018. The sample in the study was formed from the teachers who were selected by the sampling method easily from within the universe and who agreed to participate in the research. The data of the study were obtained by using 3 different measurement tools to determine teachers' ethical perceptions, organizational trust perceptions and justice perceptions. These data were analyzed in the SPSS 23 program (descriptive statistics, normality analyzes, factor analysis, regression analysis and Sobel test to determine organizational trust). As a result of the study, it has been found that ethical leadership has a role as a partial mediator of organizational trust in its influence on organizational justice.
Keywords
- Abdüsselam, M., S. ve Karal, H. (2012). Fizik Öğretiminde Artırılmış Gerçeklik Ortamlarının Öğrenci
- Abdüsselam, M., S. ve Karal, H. (2012). Fizik Öğretiminde Artırılmış Gerçeklik Ortamlarının ÖğrenciAkademik Başarısı Üzerine Etkisi: 11. Sınıf Manyetizma Konusu Örneği. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(4), 175.
- Alkan, D., P. (2016), “Etik Liderlik”, Derin Yayınları, Birinci Baskı, İstanbul.
- Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2005). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri: SPSS Uygulamalı. 4. Baskı, İstanbul: Avcı Ofset.
- Asunakutlu, T. (2002). Örgütsel güvenin oluşturulmasına ilişkin unsurlar ve bir değerlendirme. Muğla Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9, 1-13.
- Arslantaş, C., Dursun, M. (2008). “Etik Liderlik Davranışının Yöneticiye Duyulan Güven ve PsikolojikGüçlendirme Üzerindeki Etkisinde Etkileşim Adaletinin Dolaylı Rolü”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (1): 111-128.
- Ayan, A. (2015). “Etik Liderlik Tarzının İş Performansı, İçsel Motivasyon ve Duyarsızlaşma Üzerine Etkisi: Kamu Kuruluşunda Bir Uygulama”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 10 (3): 117- 141.
- Aykanat, Z. ve Yıldırım, A. (2012). Etik liderlik ve örgütsel adalet ilişkisi: Teorik ve uygulamalı bir araştırma. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(2), 260-274.
- Baron, R. M. ve Kenny, D. A. (1986).The moderator-mediator variable distinction in social psychologicalresearch: Conceptual, strategic and statistical considerations. Journal of Personality and Social Psychology, 51(6), 1173-1182.
- Basım, H. N. ve Şeşen, H. (2006). Örgütsel vatandaşlık davranışı ölçeği uyarlama.
- Bies, R.J. ve Moag, J.S. (1986), “Interactional Justice: Communication Criteria For Fairness”, B.H. Sheppard(eds), Research on Negotiation in Organizations, Greenwich: JAI Press, ss. 43-55.
- Butler J. ve R.Cantrell 1984 “A Behavioral Decision Theory Approach to Modeling Dyadic Trust In Superiors And Subordinates”, Psychological Reports, 55: 19- 28.
- Brown, M. E., Trevino, L. K., Harrison, D. A. (2005). “Ethical Leadership: A Social Learning Perspectivefor Construct Development and Testing”, Organizational Behavior and Human Decision Processes, 97: 117- 134.
- Brown, M.E., Trevino, L.K. (2006). “Ethical Leadership: A review and future directions” The Leadership Quarterly. 17. 595–616 doi:10.1016/j.leaqua.2006.10.004
- BrocknerI, J., P.A. Siegel, J.P. Daly, T. Tyler, C. Martın; (1997), “When Trust Matters: The Moderating Effect Of Outcome Favorability”, Administrative Science Quarterly, 42, Ss.558-583.*
- Crawshaw, Jonathan R., Cropanzano, Russell, BELL, Chris M. ve NADISIC, Thierry, (2013), “Organizational Justice: New Insights from Behavioural Ethics”, Human Relations, 0/0, 1-20.
- Cummings, L. L., Bromiley, P. (1996). “The Organizational Trust İnventory (OTI)”, In R. M. Kramer ve T.R. Tyler (Der.), Trust in Organizations: Frontiers of Theory and Research (ss. 302-330).
- Cropanzano, R. ve J. Greenber (1997), ”Progress in Organizational Justice: Tunneling Through The Maze”,Ed. C. L. Cooper ve I. T. Robertson, International Review of Industrial and Organizational Psychology, Wiley, New York, 317–372.
- Cook, J. ve T. Wall 1980 “New Work Attitude Measures Of Trust, Organizational Commitment and Personal Need Non-Fulfillment”, Journal of Occupational Psychology, 53, 39-52.
- Chan, E. (2002), “Distributive Justice and Organizational Commitment Revisited: Moderation By Layoff in The Case of Korean Employees”, Human Resource Management, 41(2), 261‐270.
- Cohen, R.L. (1987). Distributive Justice: Theory and Research. Social Justice Research, 1(1), 19-40. Çelik, Vehbi, (2000), “Eğitimsel Liderlik”, Pegem A Yayıncılık, İkinci Baskı, Ankara.
- Deluga, R.J 1994 “Supervisor Trust Building, Leader-Member Exchange And Organizational Citizenship Behavior”, Journal of Occupational and Organizational Psychology,67,315-327.
- Demircan, Nigar ve Adnan, Ceylan, (2003), “Örgütsel Güven Kavramı: Nedenleri ve Sonuçları”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F., Cilt: 10, Sayı: 2, ss. 139-150.
- De Hoogh A. H.B, Hartog, D.N.D (2008). “Ethical and despotic leadership, relationships with leader's socialresponsibility, top management team effectiveness and subordinates' optimism: A multi-method study” The Leadership Quarterly. 19, 297–311. DOI:10.1016/j.leaqua.2008.03.002
- Erkuş, A., Turunç, Ö., ve Yücel, R. (2011). Örgütsel adalet ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişkilerde içsel vedışsal iş tatmininin aracılık rolü: Bankacılık sektöründe bir araştırma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(1), 245-270.
- Freeman, R. Edward and Lisa Steward, (2006), “Developing Ethical Leadership”, Business Roundtable Institute for Corporate Ethics, s. 2-15
- Folger, R. ve M. A. Konovsky (1989), “Effects of Procedural and Distributive Justice on Reactions”, Academy of Management Journal, 32(1), 115‐145.
- Fortin, M. (2008). Perspectives on organizational justice: Concept clarification, social context integration, time and links with morality. International Journal of Management Reviews, 10 (2), 93–126.
- Gül, H. ve İnce, M. (2014). Etik Liderlik ve Örgütsel Adalet Arasındaki İlişkiler Üzerine Bir Araştırma. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(2), 127-150.
- Işık, O., Uğurluoğlu, Ö. ve Akbolat, M. (2012). Sağlık Kuruluşlarında Örgütsel Adalet Algılarının Örgütsel Bağlılığa Etkisi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 13(2), 254-265.
- İnce, M.,ve Gül, H. (2005). Yönetimde Yeni Bir Paradigma: Örgütsel Bağlılık. Konya: Çizgi Yayıncılık
- İyigün, Ö., N. (2012). Örgütsel Adalet: Kuramsal Bir Yaklaşım. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(21), 49-64.
- Konovsky, M.A. Ve S.D. Pugh; (1994), “Citizenship Behavior And Social Exchange”, Academy Of Management Journal, 37, Ss.656-669.
- Kesen, M. (2016). “Öğretim Elemanlarının İşe Yabancılaşmasının Etik Liderlik ve Demografik DeğişkenlerAçısından İncelenmesi: Uygulamalı Bir Çalışma”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4 (22): 118-134.
- Lewickı,R.J. ve B.B. Bunker 1996, Developing And Maintaining Trust In Work Relationships.Roderick MKramer ve Rom T.Tyler (Ed), Trust in Organizations:Frontiers of Theory and Research, 114-139, Sage Publications, London
- Mayer, R., Davis J.H.ve F.D Schoorman 1995’’Integration Model Of Organizational Trust”, Academy Of Management Review, Vol 20:3.
- Mcallister, D.1995 “Affect And Cognition Based Trust As Foundations For Interpersonal Cooperation In Organization”, Academy Of Management Journal,38:1,24-59.
- Meydan, C. H., Şeşen, H. ve Basım, H. N. (2011). Adalet algısı ve tükenmişliğin örgütsel vatandaşlıkdavranışları üzerindeki öncüllük rolü. “İş Güç” Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 13(2), 43-62.Mccauley, D.P. ve K.W. Kuhnert 1992 “A Theoretical Review And Empirical Investigation Of Employee Trust In Management”, Public Administration Quarterly, Summer, 265- 284.
- Nyhan, R. C., & Marlowe, H. A. (1997). Development and psychometric properties of the organizational trust inventory. Evaluation Review, 21(5), 614-635.
- Öktem, Şükran, (2013), “The Effect of The Ethical Leadership on Perceived Organizational Justice andOrganizational Identification of The Employees: The Case of Tourism Businesses”, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 1 (3), 10-22.
- Pickett, Michael C., (2005), “Understanding Ethical Leadership”, ASBBS E-Journal, Vol:1, No:1, s. 44-54 PIEPER, Annemarie, (1999), “Etiğe Giriş”, Ayrıntı Yayınları, İstanbul
- Preacher, K. J. ve Hayes, A. (2008). Asymptotic and Resampling Strategies for Assessing and Comparing Indirect Effects in Multiple Mediator Models, Behavior Research Methods, 40 (3): 879-891
- Polat, S. (2009). Egitim örgütleri için sosyal sermaye örgütsel güven. Ankara: Pegem A Akademi Yayıncılık.Pillar, R., C.A. Schiesheim, E.S. William; (1999), “Fairness Perceptions And Trust As Mediators ForTransformational And Transactional Leadership: A Two-Sample Study”, Journal Of Management, 25 (6), Ss.897-933.
- Sekaran, U. (2013). Research Methods for Business: A Skill Building Approach. 4th Edition, New York: John Wiley & Sons Inc.
- Tavşancıl, E. (2010). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. 4. Baskı, Ankara: Nobel YayınTan, H ve C.S. Tan 2000 “Towards The Differentiation Of Trust In Supervisor And Trust In Organization”, Genetic, Social And General Psychology Monographs, 126:2,241-260.
- Tan, H. H., & Lim, A. K. H. (2008). Trust in coworkers and trust in organizations. The Journal of Psychology, 143(1), 45–66.
- Tuna, M., Bircan, H., Yeşiltaş, M. (2012). “Etik Liderlik Ölçeğinin Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması: Antalya Örneği”, Atatürk Üniversitesi İİBF Dergisi, 26 (2): 143-156.
- Tschannen-Moran, M. (2001). Collaboration and the need for trust. Journal of Educational Administration, 39 (4), 308-331.
- Uğurlu, Celal Tayyar, (2009), “İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Örgütsel Bağlılık DüzeylerineYöneticilerin Etik Liderlik ve Örgütsel Adalet Davranışlarının Etkisi”, İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Malatya.
- Walumbwa, F. O., Avolio, B .J., Gardner, W. L., Wernsing, T. S., Peterson, S. J. (2008). “AuthenticLeadership Devolopment and Validation of a Theory-Based Measure”, Journal of Management, 34 (1): 89-Yazıcıoğlu, İrfan ve Işıl Gökçe Topaloğlu, (2009), “Örgütsel Adalet ve Bağlılık İlişkisi: Konaklama İşletmelerinde Bir Uygulama”, İşletme Araştırmaları Dergisi, Cilt:1, Sayı:1, s. 3-16.
- Yıldırım, Ali (2010). Etik Liderlik Ve Örgütsel Adalet İlişkisi Üzerine Bir Uygulama, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Karaman.
- Yıldız, Müge Leyla (2013), “Liderlik Çalışmaları”, 1. Baskı, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş., İstanbul.
- Yürür, S., ve Demir, K. (2011). Örgütsel adalet ve psikolojik güçlendirme: Karşılıklı etkileri üzerine bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi.16, (3) s.311-335.
- Yürür, Senay, (2005), “Ödüllendirme Sistemleri İle Örgütsel Adalet Arasındaki İlişkilerin Analizi ve Bir Uygulama”, Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Bursa.
