Author :
Abstract
Tarihin en eski dönemlerinden itibaren insanların hayatlarına devam edebilmeleri için bulundukları coğrafya ve etraflarındaki diğer toplumlar hakkında bilgi sahibi olmaları gerekmiştir. Bu durum her dönemde önemini korumuş; zamana, coğrafyaya ve insan ilişkilerine bağlı olarak değişimler göstermiştir. İnsanların avcı-toplayıcı durumdan yerleşik hayata geçmesiyle insan ilişkileri daha karmaşık bir hale gelmiştir. Köylerin kurulması ve Mezopotamya’da şehir beyliklerinin ortaya çıkmasıyla komşu şehirler arasında ilk çatışmalar da vuku bulmuştur. Yerel krallar kendi güvenliklerini sağlamak için hem kendi yönetimleri altındaki insanlar hakkında hem de diğer komşu şehir devletleri hakkında daha fazla bilgiye sahip olmak istemişler, bu isteğin doğal sonucu olarak da düşmanları hakkında bilgi elde etmek için çeşitli yöntemler geliştirmişlerdir. Eski Babil Çağı Kralları, yazılı kaynaklardan öğrendiğimiz kadarıyla; büyükelçiler, haberciler, muhbirler ve casuslar aracılığıyla istihbarat faaliyetlerinde bulunmuşlardır.
Keywords
Abstract
From the earliest periods of history, to allow people to continue their lives they had to be people knowledgeable about their geography and other communities around. This situation is important in every period; it has shown changes depending on time, geography and human relations. Human relationships have become more complicated when people have settled after the hunter-gatherer situation. With the establishment of the villagers and the emergence of city principalities in Mesopotamia, the first conflicts occurred in neighboring cities. In order to ensure their own security, the local kings wanted to have more information about people under their rule and about other neighboring city giants, and as a natural result, they developed various methods to obtain information about their enemies. The Old Babylonian Kings were engaged in intelligence activities through ambassadors, journalists, informers and spies.
Keywords
- Avcı, G. (2004). İstihbarat Teknikleri Aktörleri-Örgütleri ve Açmazları, Timaş Yayınları, İstanbul.
- Avcı, G. (2004). İstihbarat Teknikleri Aktörleri-Örgütleri ve Açmazları, Timaş Yayınları, İstanbul.
- Bryce, T. (2009). The Rautledge Handbook of The Peoples and Places of Ancient Western Asia The Near East from the Early Bronze Age to the Fall of the Persian Empire, Routledge, London/New York.
- Charpin, D. (2012). Hammurabi of Babylon, I. B. Tauris, New York.
- Gökçek, L. G. (2015). Asurlular, Bilgin Kültür Sanat Yayınları, Kızılay Ankara.
- Kınal, F. (1983). Eski Mezopotamya Tarihi, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yayınları, Ankara.
- Klengel, H. (2001). Kral Hammurabi ve Babil Günlüğü (Çev. Nesrin Oral), Telos Yayıncılık, İstanbul.
- Köroğlu, K. (2015). Eski Mezopotamya Tarihi: Başlangıcından Perslere Kadar, İletişim Yayınları, İstanbul.
- Kuhrt, A. (2017). Eski Çağ’da Yakındoğu (M.Ö 3000-330) Cilt I (Çev. Dilek Şendil), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
- Leick, G. (2007). The Babylonian World, Routledge, New York/London.
- Memiş, E. & Cemil B. (2012). Amurrular (Araplar’ın En Eski Ataları), Fırat Üniversitesi Basımevi, Elâzığ. Memiş, E. (2015). Eskiçağda Mezopotamya, Ekin Yayınevi, Bursa.
- Oates, J. (2014). Babil, (Çev. Fatma Çizmeli), Arkadaş Yayınevi, Ankara.
- Sasson, J. M. (1969). The Military Establishments at Mari, Pontifical Biblical İnstitute, Roma.Sever, H. (1987). “Asur Siyasi Tarihinin Ana Devreleri”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, Cilt 31, 1(2): 421-428.
- Sheldon, R. M. (1989). “Spying in Mezopotamia”, Studies in Intelligence, 33(1): 7-12.
- Sheldon, R. M. (2005). “Ancient Intelligence”, (Ed. Rodney P. Carlisle), Encyclopedia of Intelligence and Counterintelligence, 29-34, Sharpe Reference, Armonk NY.
- Şahin, H. A. (2007) “Mari Kralları Yašmah-Adad ve Zimri-Lim’in Orta Fırat Bölgesinde Kurduklarıİttifaklar”, Mısır Ebedi Barış Antlaşması (Kadeş) ve Eski Ön Asya’da Barış, Erciyes Üniversitesi Kapadokya Araştırmaları Merkezi, Nevşehir, 63-85.
- Tılısbık, N. & Özdemir A (2006). Intelligence İstihbarat ve Türkiye, Nüve Kültür Merkezi Yayınları, Konya. Van de Mieroop, M. (2006). Antik Yakındoğu’nun Tarihi İ.Ö 3000-323, Dost Kitabevi, Ankara.
- Van De Mieroop, M. (2012). Hammurabi, (Çev. Bülent O. Doğan), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
