Bireysel Emeklilik Şirketlerinin Performansının SWARA-SD-MAIRCA Modeliyle Değerlendirmesi

Author :  

Year-Number: 2022-100
Yayımlanma Tarihi: 2022-07-26 20:58:02.0
Language : Türkçe
Konu : Bankacılık ve Sigortacılık
Number of pages: 2266-2279
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Bu çalışmada amaç SWARA-SD-MAIRCA karar modeliyle Türkiye’de düzenli olarak faaliyette bulunan 13 bireysel emeklilik şirketinin 2015-2020 dönemindeki performansını analiz etmektir. Bu amaçla çalışmada önceki literatür doğrultusunda seçilen altı göstergeye ilişkin sübjektif (SWARA) ve objektif (SD) ağırlıklar hesaplanmıştır. Ardından sübjektif ve objektif ağırlıklar birleştirilerek yeni ağırlık katsayıları elde edilmiştir. Performans değerlendirmede önerilen bütünleşik modelin son aşamasında ise hesaplanan ortak ağırlıkların MAIRCA modeline entegre edilmesi ile bireysel emeklilik şirketlerinin performansı analiz edilmiştir. Çalışmanın sonucunda analize konu olan tüm yıllarda en önemli performans kriterinin katılımcıların fon tutarı olduğu belirlenmiştir. Bu sonuca ilaveten MAIRCA uygulamasından elde edilen sıralama sonuçlar tüm yıllarda Garanti Emeklilik ve Hayat’ın en başarılı şirket olduğunu ancak Aegon Emeklilik ve Hayat’ın ise en başarısız şirket olduğunu göstermektedir. Ayrıca, analiz sonuçları Allianz Hayat ve Emeklilik ve Fiba Emeklilik ve Hayat şirketleri haricinde geri kalan şirketlerin performans sıralamasının analiz döneminde değişmediğini göstermektedir. Bu da sektörde önemli bir rekabet eksikliğine işaret etmektedir.

 

Keywords

Abstract

The aim of this study is to analyze the performance of 13 private pension companies operating regularly in Turkey in the 2015-2020 period with the SWARA-SD-MAIRCA decision model. For this purpose, subjective (SWARA) and objective (SD) weights are calculated for six indicators selected in line with the previous literature. Then, the subjective and objective weights are combined and new weight coefficients were obtained. In the last stage of the integrated model in performance evaluation, the performance of private pension companies is analyzed by integrating the calculated combined weights into the MAIRCA model.  As a result of the study, it is determined that the most important performance criterion in all the years that are the subject of the analysis is the fund amount of the participants. In addition to this result, the ranking results obtained from the MAIRCA application demonstarte that Garanti Pension and Life is the most successful company in all years, while Aegon Pension and Life is the most unsuccessful. Moreover, the results of the analysis indicate that the performance ranking of the remaining companies do not change during the analysis period, except for Allianz Hayat and Emeklilik and Fiba Emeklilik and Hayat companies. This indicates a significant lack of competition in the sector.

 

Keywords


  • 1. Acer, A., Genç, T., & Dinçer, E. (2020). “Türkiye’de Faaliyet Gösteren Bireysel Emeklilik Şirketlerinin Performansının Entropi ve COPRAS Yöntemi ile Değerlendirilmesi”, İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1): 153-169.

  • 2. Aksoy. E., (2021). “An Analysis on Turkey's Merger and Acquisition Activities: MAIRCA Method”. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 12(1): 1-11.

  • 3. Anitha, J. & Das, R. (2020). Optimization of Process Parameters in Electro Discharge Machine Using Standard Deviation, MULTIMOORA and MOOSRA Methods. In Innovative Product Design and Intelligent Manufacturing Systems”, Springer: Berlin/Heidelberg, Germany: 619–629.

  • 4. Apak, S., & Taşçıyan, K. H. (2010). “Türkiye’de Bireysel Emeklilik Sisteminin Gelişimi”, Ekonomi Bilimleri Dergisi, 2(2): 121-129.

  • 5. Ayçin, E. (2020). “Personel Seçim Sürecinde CRITIC ve MAIRCA Yöntemlerinin Kullanılması”, İşletme, 1(1): 1-12.

  • 6. Ayçin, E., & Güçlü, P. (2020). “BIST Ticaret Endeksinde Yer Alan İşletmelerin Finansal Performanslarının Entropi ve MAIRCA Yöntemleri ile Değerlendirilmesi” Muhasebe ve Finansman Dergisi, (85):287-312.

  • 7. Ayçin, E., & Orçun, Ç. (2019). “Mevduat Bankalarının Performanslarının ENTROPI ve MAIRCA Yöntemleri ile Değerlendirilmesi”, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(42):175-194.

  • 8. Aydın, Y. (2019). “Türkiye’de Hayat/Emeklilik Sigorta Sektörünün Finansal Performans Analizi”, Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(1): 107-118.

  • 9. Aydın, Y. (2020). “A Hybrid Multi-Criteria Decision Making (MCDM) Model Consisting of SD and COPRAS Methods in Performance Evaluation of Foreign Deposit Banks”, Equinox Journal of Economics Business and Political Studies, 7(2): 160-176.

  • 10. Bakır, M. (2019). “SWARA ve MABAC Yöntemleri ile Havayolu İşletmelerinde Ewom’a Dayalı Memnuniyet Düzeyinin Analizi”, İzmir İktisat Dergisi, 34(1): 51-66.

  • 11. Bakir, M., Akan, Ş., Kiraci, K., Karabasevic, D., Stanujkic, D., & Popovic, G. (2020). “Multiple-Criteria Approach of the Operational Performance Evaluation in the Airline Industry: Evidence from the Emerging Markets”, Romanian Journal of Economic Forecasting, 23(2): 149-172.

  • 12. Baydaş, M., & Pamučar, D. (2022). “Determining Objective Characteristics of MCDM Methods under Uncertainty: An Exploration Study with Financial Data”, Mathematics, 10(7): 1115.

  • 13. Bayrakçı, E., & Aksoy, E. (2019). “Bireysel Emeklilik Şirketlerinin Entropi Ağırlıklı ARAS ve COPRAS Yöntemleri ile Karşılaştırmalı Performans Değerlendirmesi”, Business and Economics Research Journal, 10(2): 415-434.

  • 14. Belke, M. (2020). “CRITIC ve MAIRCA Yöntemleriyle G7 Ülkelerinin Makroekonomik Performansının Değerlendirilmesi”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Prof. Dr. Sabri ORMAN Özel Sayısı, 19: 120-139.

  • 15. Chandra, M., Shahab, F., Vimal, K. E. K., & Rajak, S. (2022). “Selection for Additive Manufacturing Using Hybrid MCDM Technique Considering Sustainable Concepts”, Rapid Prototyping Journal.

  • 16. Çakır, E., & Bilge, E. (2019). “Bütünleşik SWARA-MOORA Yöntemi ile Kurumsal Müşterilerin Banka Tercihlerinin Belirlenmesi: Aydın İlinde Bir Uygulama”, Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(6): 269-277.

  • 17. Çakır, E., Akel, G., & Doğaner, M. (2018). “Türkiye’de Faaliyet Gösteren Özel Alışveriş Sitelerinin Bütünleşik Swara-Waspas Yöntemi İle Değerlendirilmesi”, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 18. EYİ Özel Sayısı:599-616.

  • 18. Çınaroğlu, E. (2022). “Entropi Destekli EDAS ve CODAS Yöntemleri ile Bireysel Emeklilik Şirketlerinin Performans Değerlendirmesi”, Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1): 325-345.

  • 19. Çolak, M. (2012). “Ulusal Ve Uluslararası Düzeyde Bireysel Emeklilik Sistemlerinde Vergileme Anlayışı ve Öneriler”, Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 3(1): 74-105.

  • 20. Dahooie, H. J.; Abadi, E., Vanaki B. J., Vanaki, A. S., & Firoozfar, H. R. (2018). “Competency‐Based IT Personnel Selection Using a Hybrid SWARA and ARAS‐G Methodology”, Human Factors and Ergonomics In Manufacturing & Service Industries, 28(1): 5-16.

  • 21. Delice, E. K., Adar, T., Emeç, Ş., & Akkaya, G. (2019). “A Comprehensive Analysis of Location Selection Problem for Underground Waste Containers Using Integrated MC-HFLTS&MAIRCA and MABAC Methods”, Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, Özel Sayı: 15-33.

  • 22. Demir, G., Bircan, H. & Dündar, S. (2020). “Bireysel Emeklilik Sistemindeki Şirketlerin Performanslarının Gri İlişkisel Analizle Ölçülmesi ve Bir Uygulama”, Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18 (2): 155-170.

  • 23. Diakoulaki, D., Mavrotas, G., & Papayannakis, L. (1995). “Determining Objective Weights in Mul-Tiple Criteria Problems: The Critic Method”, Computers & Operations Research, 22(7): 763–770.

  • 24. Ecer, F. (2021). “Sustainable Supplier Selection: FUCOM Subjective Weighting Method Based MAIRCA Approach”, Journal of Economics and Administrative Sciences Faculty, 8(1):26-47.

  • 25. Emeklilik Gözetim Merkezi (EGM). (2022). https://www.egm.org.tr/bilgi-merkezi/istatistikler/, (Erişim Tarihi: 23.03.2022).

  • 26. Genç, T., Kabak, M., Köse, E., & Yılmaz, Z. (2015). “Bireysel Emeklilik Sistemi Seçimi Problemine İlişkin Macbeth Yaklaşımı”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi. (22): 47-65.

  • 27. Ghoushchi, S. J., & Nasiri, B. (2022). “Sustainable Landfill Site Selection for Hazardous Waste Using a GIS- Based MCDM Approach with G-Number İnformation. Environment,” Development and Sustainability:1-32.

  • 28. Gigović, L., Pamučar, D., Bajić, Z., & Milićević, M. (2016). “The Combination of Expert Judgment and GIS- MAIRCA Analysis for the Selection of Sites for Ammunition Depots”, Sustainability, 8(4): 1-30.

  • 29. Göktolga, Z. G. & Karakış, E. (2018). “Bireysel Emeklilik Şirketlerinin Finansal Performanslarının Bulanık AHP ve VIKOR Yöntemi ile Analizi”, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19(1): 92108.

  • 30. Güler, E. S., & Can, G. F. (2020). “Material Selection for Microstrip Antenna Using CRITIC-MAIRCA Integraton as a Practıcial Approach”, Eskişehir Technical University Journal of Science and Technology AApplied Sciences and Engineering, 21(1): 1-20.

  • 31. Günay, F., & Ecer, F.(2020). “Cash Flow Based Financial Performance of Borsa İstanbul Tourism Companies by Entropy-MAIRCA Integrated Model”, Journal of Multidisciplinary Academic Tourism, 5(1): 29-37.

  • 32. Gürol, B. & İmam, M. (2018). “Measuring the Performance of Private Pension Sector by TOPSIS Multi Criteria Decision-Making Method”, Journal of Economics. Finance and Accounting, 5(3): 288-295.

  • 33. Işık, Ö. (2020a). “Bir Lojistik Firmasının Performans Analizi: Reysaş Lojistik Örneği”, Yalman, İ.N. (Yay. haz.), Türkiye’de Dış Ticaret ve Lojistik: Uygulamalı ve Teorik Seçme Konular İçinde (s. 293-314). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.

  • 34. Işık, Ö. (2020b). “SD Tabanlı MABAC ve WASPAS Yöntemleriyle Kamu Sermayeli Kalkınma Ve Yatırım Bankalarının Performans Analizi”, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (29): 61-78.

  • 35. Işık, Ö., & Koşaroğlu, M. (2020). “Analysis of the Financial Performance of Turkish Listed Oilcompanies Through the Application of SD and MAUT Methods”, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 55(3): 13951411.

  • 36. Jahan, A., Mustapha, F., Sapuan, S. M., Ismail, M. Y., & Bahraminasab, M. (2012). “A Frame-Work for Weighting of Criteria in Ranking Stage of Material Selection Process”, The International Journal of Advanced Manufacturing Technology, 58(1-4): 411–420.

  • 37. Juodagalvienė, B.; Turskis, Z., Šaparauskas, J., & Endriukaitytė, A. (2017). “Integrated Multi-Criteria Evaluation of House’s Plan Shape Based on the EDAS and SWARA Methods”, Engineering Structures and Technologies, 9(3), 117-125.

  • 38. Karabasevic, D., Zavadskas, E. K., Turskis, Z., & Stanujkic, D. (2016). “The Framework for the Selection of Personnel Based on the SWARA and ARAS Methods Under Uncertainties”, Informatica, 27(1): 49-65.

  • 39. Katrancı, A., & Kundakcı, N. (2020). “SWARA Temelli Bulanık COPRAS Yöntemi ile Soğuk Hava Deposu Seçimi”, Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 7(1): 63-80.

  • 40. Keršulienė, V. & Turskis, Z. (2011). “Integrated Fuzzy Multiple Criteria Decision Making Model for Architect Selection”, Technological and Economic Development of Economy, 17(4): 645– 666.

  • 41. Keršuliene, V., Zavadskas, E. K., & Turskis, Z. (2010). “Selection of Rational Dispute Resolution Method by Applying New Step‐Wise Weight Assessment Ratio Analysis (SWARA)” Journal of Business Economics and Management, 11(2): 243-258.

  • 42. Koşaroğlu, Ş. M. (2020). “BİST’te İşlem Gören Bankaların Performanslarının SD ve EDAS Yöntemleriyle Değerlendirilmesi” Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(3): 406-417.

  • 43. Köse, A. (2010). “Türk Sigorta Sektörü Hayat Ve Emeklilik Şirketleri Etkinlik Analizi”, Akademik Araştırmalar Dergisi. 44: 85-100.

  • 44. Kumar, V.; Kalita, K., Chatterjee, P., Zavadskas, E. K., & Chakraborty, S. (2022). “A SWARA-Cocoso-Based Approach for Spray Painting Robot Selection”, Informatica, 33(1): 35-54.

  • 45. Maheshwari, N., Choudhary, J., Rath, A., Shinde, D., & Kalita, K. (2021). “Finite Element Analysis and Multi-Criteria Decision-Making (MCDM)-Based Optimal Design Parameter Selection of Solid Ventilated Brake Disc”, Journal of the Institution of Engineers (India): Series C, 102(2):349-359.

  • 46. Mamak Ekinci, E. B., & Can, G. F. (2018). “Algılanan İş Yükü ve Çalışma Duruşları Dikkate Alınarak Operatörlerin Ergonomik Risk Düzeylerinin Çok Kriterli Karar Verme Yaklaşımı İle Değerlendirilmesi”, Ergonomi, 1(2): 77-91.

  • 47. Maruf, M., & Ayçin, E. (2020). “Evaluation of The Livability Levels of Metropolitan Cities by Dematel Based Analytic Network Process (DANP) and MAIRCA Methods,” International Journal of Eurasia Social Sciences, 11(40): 417–432.

  • 48. Meral, H., & Arıcan, E. (2020). “Bireysel Emeklilik Sistemine Otomatik Katılım: Türkiye İçin Bir Uygulama”, Finansal Arastirmalar ve Calismalar Dergisi, 11(22): 190-202.

  • 49. Narayanamoorthy, S., Annapoorani, V.; Kalaiselvan, S.; Kang, D. (2020). “Hybrid Hesitant Fuzzy Multi- Criteria Decision Making Method: A Symmetric Analysis of the Selection of the Best Water Distribution System”, Symmetry, 12: 2096.

  • 50. Noyan, E., Gavcar, E., & Gavcar, C. T. (2019). “Bireysel Emeklilik Şirketi Seçimine Analitik Hiyerarşi Prosesi ve Gri İlişkisel Analiz Yöntemlerinin Uygulanması”, İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(2): 835-847.

  • 51. Özbek, A., & Demirkol, İ. (2018). “Lojistik Sektöründe Faaliyet Gösteren İşletmelerin SWARA ve GİA Yöntemleri İle Analizi”, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1): 71-86.

  • 52. Özdağoğlu, A.; Keleş, M. K. & Yörük Eren, F. (2020). “SWARA Tabanlı WSM ve CODAS Yöntemleri ile Biyokimya Hormon Cihazı Seçimi”, Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 10 (1): 371-396.

  • 53. Özdemir, O., & Kılıçarslan, Ş. (2021). “Entropi Temelli Gri İlişkisel Analiz Tekniği ile Hayat ve Emeklilik Şirketlerinin Finansal Performansları Üzerine Bir Araştırma”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26(4): 413-434.

  • 54. Pamucar, D. S., Pejcic Tarle, S., & Parezanovic, T. (2018b). “New Hybrid Multi-Criteria Decision-Making DEMATEL-MAIRCA Model: Sustainable Selection of a Location for the Development of Multimodal Logistics Centre”, Economic Research-Ekonomska İstraživanja, 31(1): 1641-1665.

  • 55. Pamučar, D., Lukovac, V., Božanić, D., & Komazec, N. (2018b). “Multi-Criteria FUCOM-MAIRCA Model for the Evaluation of Level Crossings: Case Study in the Republic of Serbia”, Operational Research in Engineering Sciences: Theory and Applications, 1(1): 108-129.

  • 56. Popović, M. (2021). “An MCDM Approach for Personnel Selection Using the Cocoso Method”, Journal of Process Management and New Technologies, 9(3-4): 78-88.

  • 57. Rakıcı, C., & Mehmet, E. L. A. (2016). “Türkiye’de Bireysel Emeklilik Sistemine Yönelik Vergisel Teşvikler”, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(3): 89-110.

  • 58. Ramasamy, V., Subramanian, Y.; Varadarajan, S.; Ramaswamy, K.; Kaliappan, K.; Arulmozhi, D.; Srinivasan, G.R.; Gubendiran, R.K. (2020). “Influence of Process Parameters on the Optimisation of Crystalline Phase, Size and Strain of Multiferroic Bismuth Iron Tri Oxide (Bifeo3) Nanoceramics: A MCDM Based TOPSIS Approach”, Ceram. Int. 46: 1457–1471.

  • 59. Ruzgys, A., Volvačiovas, R., Ignatavičius, Č. & Turskis, Z. (2014). “Integrated Evaluation of External Wall İnsulation in Residential Buildings Using SWARA-TODIM MCDM Method”, Journal of Civil Engineering and Management, 20(1): 103-110.

  • 60. Singh, R. K., & Modgil, S. (2020). “Supplier Selection Using SWARA and WASPAS–A Case Study of Indian Cement Industry”. Measuring Business Excellence, 24(2): 243-265.

  • 61. Stanujkic, D., Karabasevic, D. & Zavadskas, E. K. (2015). “A Framework for the Selection of a Packaging Design Based on the SWARA Method”, Engineering Economics, 26(2): 181-187

  • 62. Şahin, M. (2020). “Hybrid Multiattribute Decision Method for Material Selection. International”, Journal of Pure and Applied Sciences, 6(2): 107-117.

  • 63. Tuğay, O., & Temel, F. (2022). “Türkiye’de Çimento Sektöründeki Şirketlerin Uluslararası Entegre Raporlama Kılavuz İlkelerine Uyum Düzeylerinin CRITIC VE MAIRCA Yöntemleriyle Değerlendirilmesi”, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (50): 45-57.

  • 64. Uçar, G., & Şahin, S. (2020). “Türkiye’de Hayat ve Bireysel Emeklilik Şirketlerinin Finansal Performansının İncelenmesi”, İşletme Akademisi Dergisi, 1(1): 56-76.

  • 65. Urosevic S.; Stanujkic, D., Karabasevic, D. & Maksimovic, M. (2017). “An Approach to Personnel Selection in the Tourism Industry Based on the SWARA and the WASPAS”, Economic Computation and Economic Cybernetics Studies and Research, 1(51): 75-88.

  • 66. Vafaeipour, M., Zolfani, S. H., Varzandeh, M. H. M., Derakhti, A. & Keshavarz, M. E. (2014). “Assessment of Regions Priority for Implementation of Solar Projects in Iran: New Application of a Hybrid Multi-Criteria Decision Making Approach”, Energy Conversion and Management, 86(2014): 653–663.

  • 67. Vrtagić, S., Softić, E., Subotić, M., Stević, Ž., Dordevic, M., & Ponjavic, M. (2021). “Ranking road sections based on MCDM model: New improved fuzzy SWARA (IMF SWARA)”, Axioms, 10(2): 92.

  • 68. Xuan, H. A., Trinh, V. V., Techato, K., & Phoungthong, K. (2022). “Use of Hybrid MCDM Methods for Site Location of Solar-Powered Hydrogen Production Plants in Uzbekistan”, Sustainable Energy Technologies and Assessments, 52: 101979.

  • 69. Yalçın, Ö., & Marşap, B. (2019). “Türkiye’de Bireysel Emeklilik Sistemi: Modelleme ile Gelişiminin Değerlendirilmesi”, İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(2). 864-875.

  • 70. Yazdani, M., Zavadskas, E. K., Ignatius, J. & Abad, M. D. (2016). “Sensitivity Analysis in MADM Methods: Application of Material Selection”, Engineering Economics, 27(4): 382-391.

  • 71. Yurdoğlu, H., & Kundakcı, N. (2017). “SWARA ve WASPAS Yöntemleri ile Sunucu Seçimi”. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(38): 253-269.

  • 72. Zolfani, S. H. & Saparauskas, J. (2013). “New Application of SWARA Method in Prioritizing Sustainability Assessment Indicators of Energy System” Engineering Economics, 24(5): 408–414.

  • 73. Zolfani, S. H., Ecer, F., Pamučar, D., & Raslanas, S. (2020). “Neighborhood Selection for a Newcomer Via a Novel BWM-Based Revised MAIRCA İntegrated Model: A Case from the Coquimbo-La Serena Conurbation, Chile”, International Journal of Strategic Property Management, 24(2): 102-118.

  • 74. Zolfani, S. H., Esfahani, M. H., Bitarafan, M., Zavadskas, E. K. & Arefi, S. L. (2013). Developing A New Hybrid MCDM Method for Selection of The Optimal Alternative of Mechanical Longitudinal Ventilation of Tunnel Pollutants During Automobile Accidents. Transport, 28(1): 89-96.

                                                                                                                                                                                                        
  • Article Statistics